Julia raakt snel van slag als dingen anders gaan dan zij verwacht. Ze gaat dan keihard schreeuwen en huilen. Regels en uitzonderingen geven haar duidelijkheid en rust. Meer en meer leert Julia omgaan met verschillende situaties.
‘Jij zit op mijn plek. Ga weg!’ Dat was Julia’s standaardreactie als iemand op visite was en op ‘haar’ plek aan de tafel zat. Ze kon daar enorm overstuur van raken. Dat gebeurde best vaak, want de keukentafel is de centrale plek in ons huis. Julia ziet het gelijk als iets verschoven is, dus ook als iemand op haar stoel heeft gezeten. Dan raakte ze in de stress en was het huis te klein. Regels voor wie waar zit tijdens het eten, waren er inmiddels. Je leest erover in blog #4. De volgende stap was: bespreken welke regels gelden buiten etenstijd.
Eerst legden we de basis: wat doen we allemaal wel? Die basisregels zijn:
Vervolgens bespraken we wat de uitzonderingen zijn en hoe Julia daarmee kan omgaan. Een verjaardag is zo’n uitzondering. De regel is dan: we bespreken met Julia dat visite op haar plek mag zitten.
Tafelindeling avond
Ook voor de andere gezinsleden hebben we regels gemaakt: als er bijvoorbeeld een vriendje of vriendinnetje komt eten, bespreken we van tevoren met Julia dat de kinderen op een andere plek willen zitten. Dat kan nu zonder problemen. Omdat Julia weet dat op alle andere dagen weer de basisregels gelden, kan ze deze uitzonderingen aan.
Natuurlijk komt het voor dat Julia het op een bepaalde dag toch per se op haar eigen plek wil zitten. Ze weet inmiddels dat schreeuwen en huilen haar niet verder brengen. Daarmee krijgt ze haar zin niet. We hebben haar daarom geleerd: hoe wel? Nu vraagt ze op rustige toon: ‘Mag ik op mijn eigen plek zitten?’ Een wereld van verschil.
Regels en uitzonderingen benoemen is een van de vele Geef me de 5-technieken. Net als een als-dan-formule gebruiken. In het boek De aanpak bij autisme van de serie ‘Uitleg in beeld’ zijn alle methoden en technieken beknopt en overzichtelijk weergegeven. Een handig naslagwerk voor iedereen die de Geef me de 5-methodiek kent en ermee werkt.
Ilse Oolthuis (46) is moeder van drie dochters: Julia (10), Caroline (8) en Elise (6). Julia heeft sinds haar vierde de diagnose autisme. Het leven met Julia zorgt voor een hoop uitdagingen, zowel voor Julia zelf als voor de rest van het gezin. In deze blogserie vertelt moeder Ilse openhartig waar ze allemaal tegenaan lopen en hoe ze Geef me de 5 toepast. |
