Autisme, iedereen heeft er mee te maken, zeker op school. Steeds vaker krijgen kinderen deze diagnose. Als leerkracht kan het soms erg zoeken zijn welke aanpak bij deze leerlingen werkt.
Probleemgedrag en pesterijen bepalen nog weleens de sfeer. Dat zorgt voor lastige situaties in de klas en op het plein. Soms zit je met je handen in je haar. Hoe kan je hier verandering in brengen? Hoe zorg je ervoor dat je weer grip krijgt op de klas?
Geef me de 5 is dé methodische onderlegger voor het onderwijs in Nederland. Het is ontwikkeld door autisme-deskundige Colette de Bruin. Praktisch en voor iedereen toepasbaar. Praktijk en wetenschappelijk onderzoek bewijzen dat iedere keer opnieuw. Leerkrachten die beter begrijpen wat de oorzaak van het gedrag is en daarop inspelen, zien meteen verandering en zijn razend enthousiast.
Je wilt graag positief contact met leerlingen met autisme. Dit wordt makkelijker als je het autisme van je leerling begrijpt. Het lukt deze leerling niet om zich aan jou aan te passen. Daarom moet jij je in eerste instantie aan hem aanpassen. Door je te verdiepen in zijn manier van denken, leer je wat hij wil zeggen met zijn gedrag en wat hij nodig heeft om wél naar jou te kunnen luisteren.
Je wilt dat er rust komt in de klas en dat je jouw leerling begrijpt en hij zich begrepen voelt. Dat kan! Als je autisme begrijpt, dan kun je met die kennis leren op deze leerling af te stemmen en is de basis voor positief contact gelegd. Je communicatie is dan afgestemd op het autistische denken. Wij noemen dat ‘Auti-communicatie’. Begrijpelijke technieken, die je meteen in de praktijk kunt toepassen en je direct resultaat opleveren.
Heb je de eerste twee stappen gemaakt, dan heb je een positieve en veilige basis gelegd. Van daaruit kijk je wat zijn behoefte is als het gaat om duidelijkheid over zijn schooldag. Geef me de 5 leert je een structuur op maat te maken voor deze leerling, waarmee hij in het schoolsysteem kan meedraaien. Dat scheelt jou veel individuele tijd. De leerling doet aan de hand daarvan zelfstandig zijn werk en het kliergedrag verdwijnt! Zo ontstaat er ruimte voor de andere leerlingen en voor jouw eigen taken. Het mooie is dat deze aanpak blijkt te werken voor veel meer leerlingen!
Conflicten, daar heb je er waarschijnlijk genoeg van. Ze zijn vaak het gevolg van onbegrip. Als je de eerste drie stappen toepast, zijn de conflicten meestal al sterk verminderd. Geef me de 5 helpt je de oorzaak te achterhalen van de conflicten die er dan nog zijn en geeft je tools om daarmee om te gaan. Hiermee worden gelijk conflicten in de toekomst voorkomen, waardoor er meer rust in de klas ontstaat.
Je wilt graag dat jouw leerling met autisme zich ontwikkelt, zoals elk ander kind. Dat hij leert wie hij zelf is, sociale contacten aangaat en een ‘gewoon’ leven kan leiden. En dat kan! Je leert hoe je zijn ‘ik’ kan ontwikkelen en hoe hij van persoonsafhankelijk zelfstandig wordt. En wat jij daarin voor hem kan betekenen. Met andere woorden: naast het kind klaarstomen voor de CITO, leer je hem ook te leven in plaats van overleven! Zodat deze leerling ook kan stralen!
Toen Colette de Bruin geboren werd, gaf haar vader haar moeder een cactus cadeau. “Jarenlang heb ik mij afgevraagd: waarom een cactus? Toen mijn vader uiteindelijk de diagnose Syndroom van Asperger kreeg, heb ik hem gevraagd: ‘Jij gaf mama een cactus bij mijn geboorte cadeau, want…?’ Hij antwoordde: ‘Nou logisch toch meisje, mama werd heel druk omdat jij werd geboren en een cactus hoef je geen water te geven.’ Zo ben ik, zonder dat ik het wist, opgevoed door een vader met autisme. Onbewust heb ik geleerd daar op af te stemmen.” In haar werk werd het haar grootste uitdaging om mensen met autisme te begrijpen en tolk voor hen te zijn naar de buitenwereld toe.
“In de afgelopen 35 jaar hebben veel pleegkinderen bij ons gewoond. Sommige al meer dan 20 jaar. Kinderen met een hoge intelligentie, maar ook kinderen met een verstandelijke beperking. Zij hebben mijn visie veranderd in ‘zorgen voor’ waardoor ze van mij afhankelijk blijven, naar ‘zorgen dat’ waardoor ze zelfstandig worden”.
Colette vond het altijd moeilijk om te zien dat mensen met autisme niet begrepen werden. Op een of andere manier begreep zij hen wel. Het heeft haar vier jaar gekost om dat op papier te krijgen. In 2004 kwam het boek ‘Geef me de 5’ uit en in 2006 ‘Auti-communicatie’. “Het schrijven van deze boeken heeft mij geholpen om me bewust te zijn van wat ik doe en wat werkt voor mensen met ASS, waardoor ik het ook aan anderen door kan geven.”
De verschijning van het boek Geef me de 5 bracht een storm van aanvragen op gang voor de lezingen van Colette. Meteen vanaf het begin werkte ze met videobeelden om op een toegankelijke manier autisme te laten zien. Dat was uniek voor dat moment, maar is ook nu nog steeds heel waardevol. De lezingen waren elke keer weer uitverkocht. Zalen tussen de 500 en 800 mensen waren meer regel dan uitzondering. Mensen zonder kaartje moesten naar huis gestuurd worden. Een aantal van hen probeerde buiten door de ramen de lezing te volgen. Op een keer stond Colette in een theater haar lezing te presenteren met op het podium 30 extra stoelen, waarop mensen zaten die in de zaal geen plaats meer konden bemachtigen.
In antwoord op de vele vragen van ouders, leerkrachten en begeleiders uit de zorg start Colette met het geven van cursussen. Eerst vanuit huis. De zolderkamer wordt ingericht als cursusruimte, het koffieapparaat op de gang draait overuren en - heel handig – op de kinderen in huis kan live geoefend worden. Inmiddels is het aanbod uitgegroeid en worden er bijna dagelijks cursussen gegeven door het hele land, door Colette opgeleide professionals.
Autimaat, het behandelcentrum van de Geef me de 5 organisatie, is sinds 2006 uitgegroeid tot een, door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, WTZi erkende GGZ-instelling. Autimaat is gespecialiseerd in de behandeling van gezinssystemen, naschoolse begeleiding en wonen voor mensen met autisme.
Voor haar werk voor mensen met autisme krijgt Colette in 2010 van de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) de Autisme Vriendelijkheidsprijs uitgereikt. Dit is de eerste keer dat deze jaarlijkse prijs wordt uitgereikt. Massaal is op Colette gestemd, waardoor deze prijs, in de vorm van een bronzen beeldje, haar ten deel valt.
Colette gunt het iedereen met autisme: dat zij de wereld begrijpen en door de wereld begrepen worden. Daarom is het volgens haar noodzakelijk dat de mensen om hen heen autisme begrijpen en een positief contact met hen weten op te bouwen, waardoor er basisrust komt. Problemen kunnen dan worden opgelost en ontwikkeling bevorderd. Dit zijn de vijf pijlers van Geef me de 5 die worden doorgegeven aan licentiehouders in heel Nederland. Organisaties die volgens de basishouding en pijlers van Geef me de 5 werken en ook blijvend hierin worden ondersteund. Geef me de 5 gaat voor Nederland autisme proof!
Fabienne Naber van de Erasmus Universiteit Rotterdam leidt een groot wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van de methodiek Geef me de 5. Samen met een team wordt onderzoek verricht zowel in de gezinnen als in het onderwijs, de zorg en de kinderopvang. De eerste resultaten zijn veel belovend. We wachten gespannen af.
De post-hbo-opleiding is gestart naar aanleiding van de vele vragen uit het land om ook op dit niveau Geef me de 5 educatie te bieden. Het was een uitdaging om naast de theorie het praktische van Geef me de 5 op post-hbo niveau te behouden. Dat is volgens de studenten heel goed gelukt! De opleiding is direct vanaf het begin aangemerkt als landelijk erkende post-hbo-opleiding door het CPION (Centrum voor Post Initieel Onderwijs Nederland). De opleiding levert elk jaar weer veel studenten af, die heel enthousiast Geef me de 5 in hun eigen werkveld toepassen.
Op 3 juni 2015 openen de organisaties Geef me de 5 en Autimaat de deuren van een eigen reguliere kinderopvang waar ook wordt gewerkt volgens de Geef me de 5 methodiek. De duidelijkheid en voorspelbaarheid van Geef me de 5, die voor mensen met autisme zo goed werkt, blijkt ook voor jonge kinderen een zeer waardevolle aanpak. Niet boos worden of straffen, maar uitleggen. Geen ‘nee’, maar ‘wat wel’. Kinderen leren al heel jong overleggen en met respect voor elkaar delen, hulp vragen en hulp bieden. Bijzonder om te zien hoe blij de ouders met deze kinderopvang zijn en hoe veilig en vertrouwd de kinderen zich er voelen.
‘Dit is autisme’ van Colette de Bruin is de langverwachte opvolger van ‘Geef me de 5’ en ‘Auti-communicatie’. In ‘Dit is autisme’ wordt de praktische methodiek van Geef me de 5 wetenschappelijk onderbouwd door dr. Fabienne Naber.
