‘Kutwijf!’
‘Hoe noem je mij?’
‘Kutwijf!’
‘Ga naar je kamer. Voor straf een week geen iPad voor jou, mevrouw!’
Hierboven lees je een situatie die veel ouders in één of andere vorm bekend zal voorkomen: je kind geeft een grote mond, jij geeft straf. Maar heeft dat wel het gewenst resultaat?
Doorgaans niet, of slechts in zeer beperkte mate.
Bovendien heb je, door straf te geven, nu twee extra problemen voor jezelf gecreëerd:
Kunnen leren van straf vraagt om vaardigheden
Houd er rekening mee dat je kind heel wat vaardigheden nodig heeft om van een straf te kunnen leren en zijn of haar gedrag de volgende keer aan te passen:
Om in een situatie je moeder niet uit te schelden moet je in eerste instantie je boosheid voelen aankomen. Vervolgens moet je deze herkennen als zijnde ‘boosheid’. Daarna is het van belang dat je kunt plaatsen waar dat gevoel vandaan komt. Dan moet je ook nog deze gevoelens onder controle kunnen houden (wat alleen kan als al het bovenstaande is gelukt) én het vertrouwen hebben dat je in staat bent een oplossing te vinden voor ‘wat er ook is’. Daarvoor moet je direct kunnen relativeren.
Vervolgens moet je weten wat de alternatieven van schelden zijn. ‘Praten’ natuurlijk, dat klinkt logisch, maar hoe dan? Op zo’n moment van ontploffing is het al zo’n chaos in je hoofd, kom dan maar eens tot de kern van je probleem.
Om te kunnen leren van je straf is het ook nog eens nodig dat je de link ziet tussen jouw gedrag en de straf. Bovendien moet je inzicht hebben in de standpunten van je moeder, haar gevoelens en keuzes en dat je daaraan prioriteit kunt geven.
Benut de ontploffing als leermoment
Wanneer je één van bovenstaande vaardigheden nog niet bezit, dan is het moment dat het misgaat hét moment om die aan te leren.
Natuurlijk moet je grenzen stellen, maar het doel daarvan is dat het gedrag verandert, toch? Dan is het toch echt eerst nodig dat je zoon/dochter al het bovenstaande gaat leren. Je kunt iemand nu eenmaal niet in het zwembad gooien en hem dan vanaf de kant toeroepen dat hij maar had moeten leren zwemmen.
Hoe dan wél?
Op het moment dat je kind jou uitscheldt, herhaal je de regel die jullie hiervoor hebben en zeg je direct wat je WEL verwacht, bijvoorbeeld: ‘Hier in huis wordt niet gescholden, wij praten met elkaar.’ Meer dan dit kun je niet toevoegen, want het hoofd van je kind is al zo vol.
Vervolgens geef je puzzeltijd: tijd om alles te verwerken en tot rust te komen. Benoem wat je bij je kind ziet en wat op dat moment helpt, zo bouw je gelijk aan zijn of haar zelfkennis: ‘Jij hebt een vol hoofd, het helpt jou nu om muziek te luisteren, dus dat ga je nu doen.’
Je ziet dat we deze zinnen nogal stellig formuleren. Dat is op zo’n moment ook echt nodig. Elke twijfel die jij hebt, zorgt voor meer onzekerheid en stress.
Eindig vervolgens door direct te zeggen dat je erop terug gaat komen: ‘Vanavond, na het eten, gaan wij samen zitten en tekenen.’
Tijdens het bespreken van het voorval herhaal je kort de situatie.
Meer leren?
Wil jij ook leren afstemmen op jouw kind met autisme, zodat jullie minder strijd hebben en meer positief contact? Volg dan een van onze cursussen. Klik hier voor meer informatie.
