Hoe kan het, dat de Geef me de 5-methodiek bij de ene persoon perfect werkt, en bij een ander, in een ogenschijnlijk precies dezelfde situatie, niet? Dat was de vraag die we in deel 1 van deze blogserie stelden en deels beantwoordden. Ook gaven we de eerste stap die je kunt zetten om te zorgen dat de Geef me de 5-aanpak óók in jouw situatie werkt: bouw een basisfundament. In deze blog lichten we stap 2 toe: kijk vanuit de Geef me de 5-basishouding naar het probleem.
Hoe ‘kijk’ je naar het probleem?
Geef me de 5-methodiek is erop gericht om mensen met autisme zo zelfstandig mogelijk te maken. Daarvoor is het belangrijk dat jij als begeleider de Geef me de 5-basishouding hebt:
- Je bent integer en betrouwbaar; een vanzelfsprekend onderdeel van het basisfundament.
- Je hebt respect en begrip voor het denken en doen van CASS; daarvoor is het nodig dat je het gedrag herkent en de storingen die de oorzaak zijn van dit gedrag begrijpt. Dit noemen we: kijken door de Auti-bril.
- Je hebt een positieve instelling.
- Je hebt onvoorwaardelijk vertrouwen in CASS zijn mogelijkheden en geeft hoop op vooruitgang.
- Je hebt zelfreflectie; je durft je eigen handelen kritisch te bekijken.
Met de Geef me de 5-basishouding leg je een probleem nooit bij CASS,
maar zul je zijn gedrag altijd interpreteren als signaal of hulpvraag
en bij jezelf te rade gaan:
wat kan ik eraan doen, zodat CASS er nu of in het vervolg geen last meer van heeft?
Bekijk en benader elk probleem vanuit die basishouding.
Laten we voor de duidelijkheid een aansprekend voorbeeld gebruiken: bedplassen.
Het probleem is: mijn kind of cliënt plast nog steeds in bed (en is daar eigenlijk ‘te oud’ voor).
We gaan er in deze blog vanuit dat er geen medisch probleem is.
Bedplassen is altijd vervelend, niet in het laatst voor de bedplasser zelf. Iedereen die in bed plast, hoe jong of verstandelijk beperkt ook, heeft al vlot in de gaten dat het eigenlijk helemaal niet de bedoeling is. Of hij dit nu kan uiten of niet, de reacties van de omgeving op het natte bed pikt hij écht wel op.
Vanuit de Geef me de 5-basishouding beschouw je het bedplassen als een signaal: iets is niet duidelijk voor CASS. Hij heeft jouw hulp nodig om het probleem op te lossen.
Valkuilen
Dit probleem niet aanpakken, kan uiteindelijk leiden tot frustratie bij CASS, en ook bij zijn ouder of verzorger. Hierdoor kan zijn basisfundament (verder) afbrokkelen, waardoor vooruitgang nóg langer zal duren. Het basisfundament moet immers eerst weer hersteld worden. (Lees blog #1 voor meer informatie.)
Uiteraard kun je wel kijken of het bedplassen het probleem is waar je nú je focus op wilt leggen en energie in wilt steken. Misschien zijn er meer urgente problemen?
Laten we in dit voorbeeld even uitgaan van niet; we willen het bedplassen aanpakken.
Een andere valkuil waar je, ongemerkt, snel intrapt, is de ‘schuld’ van het probleem bij CASS leggen. ‘Hij is niet gemotiveerd om het te leren’ of ‘Hij doet het alleen maar om aandacht te trekken’, horen we dan. Dit is volledig in tegenspraak met de basishouding van Geef me de 5. Geen enkele methode of techniek zal werken als je deze gedachtegang volgt.
Lees meer over de basishouding in hoofdstuk 4 van het boek Auti-communicatie. De enige juiste basishouding bij dit probleem, en bij nagenoeg ieder ander probleem, is:
Als hij het niet doet, dan heb ik het nog niet goed uitgelegd.
Zelfs als je zaken al honderd keer hebt uitgelegd, was dat blijkbaar nog steeds niet voldoende voor jouw kind, cliënt of leerling. Trap dan niet in een van de voorgenoemde valkuilen, maar ga na waarom het toch steeds niet lukt: probleemanalyse. In onze volgende blog, lees je daar meer over en gaan we ons voorbeeld ‘bedplassen’ analyseren.
